Deze column verscheen in de Groenlose Gids van 18 februari
Ik kwam ermee weg. Ook deze keer had ik het tripje naar Amsterdam vanwege andere verplichtingen waarschijnlijk niet kunnen maken. De griep die een ander lid van mijn boekenclubje noopte tot afzeggen, kwam niet ongelegen. De bijeenkomst moest verplaatst worden en misschien kan ik dan voor het eerst daadwerkelijk aanwezig zijn. De leden van de club zijn dierbare vrienden van de middelbare school, maar nu wonen ze allemaal in Amsterdam. Voor hen is samenkomen om een avondje over een boek te kletsen onder het genot van een paar drankjes dus iets gemakkelijker. Dat ik aan de andere kant van Nederland woon, mag eigenlijk geen excuus zijn. Toch komt het er steeds niet van.
Ondanks mijn chronische afwezigheid kleeft er wel een
voordeel aan mijn lidmaatschap: ik lees weer. Deze keer was het De beesten
van Gijs Wilbrink. Een adembenemend boek vol Achterhoekse herkenning, motoren,
drank, drugs en een familiedrama. Dat ik weer lees, mag een klein wonder heten.
Met een drukke baan en chronisch slaaptekort door jonge kinderen, wint een lui
avondje televisiehangen het regelmatig van het boek. Met de mobiel bij de hand
natuurlijk. En bij die telefoon wringt de schoen nog een beetje harder. De
allerfijnste en verrijkendste bezigheid, lezen dus, staat ook bij mij voortdurend
onder druk van een stompzinnige en verslavende tijdverspilling: de mobiel. Om
een boek te pakken moet je over een drempel, om je telefoon te pakken hoef je
alleen toe te geven aan een drang.
Ik hoop dat ik aan de winnende hand ben in de strijd tegen
mijn mobielgebruik. Ik sta in ieder geval niet meer achter. Daar was een
ontsnapping uit het twitterriool en de tijdsdruk van een boekenclub voor nodig.
Gelukkig maar. Want door te lezen begrijp je dat het leven niet zwart-wit is. Lezen
maakt je rijker, lezen troost. Lezen redt levens. Niet lezen kost levens. Niet
alleen in sommige Amerikaanse staten waarin extreemrechtse, conservatieve en
religieuze machthebbers dondersgoed weten dat lezen mensen kan bevrijden van
welk juk dan ook en dus maar duizenden boeken verbieden. Boeken waarin
personages voorkomen die niet voldoen aan de smalle, witte en conservatieve
norm. Ook hier proberen niet-lezers te bepalen wat gelezen mag worden en zorgen
er met doodsbedreigingen voor dat schrijvers angstig de aftocht blazen. Ontlezing
is de directe oorzaak van polarisatie en intolerantie.
Arjen Lubach bepleitte een mobielverbod op middelbare
scholen. Hij gebruikte daar alle argumenten voor die ik in de afgelopen jaren
ook heb gebruikt om mijn bazen te overtuigen de telefoon te verbannen uit de
school. Een mobielvrije school leidt onder meer tot een grotere leeropbrengst,
een betere focus en het verkleinen van de maatschappelijke kloof. Het lijkt er
niet van te komen. De omgang met de mobiel is de verantwoordelijkheid van
iedere individuele leraar, is het standpunt. De verslaafde mag z’n spul houden.
En ik mag ‘m vertellen dat ie er af moet blijven.
Maar toch, misschien is een mobielverbod op school inderdaad
niet het antwoord. Het conflict tussen boek en mobiel vindt immers thuis
plaats. Ouders moeten die verantwoordelijkheid nemen. Sociale media zijn ontworpen
om je verslaafd te maken. Toegeven aan een verslaving doe je maar stiekem. Bij
vrienden of in de kroeg. Thuis pak je een boek. En u gaat het goede voorbeeld
geven en legt uw mobiel ook weg. U heeft ongetwijfeld nog een boekenkast vol
onaangeroerde geestverruimende middelen staan. Zo niet, duik in de la met
ongebruikte boekenbonnen (ja, die heeft u) en begin met De beesten.
Tot slot: misschien moet ik het dichter bij huis zoeken en
hier een boekenclub beginnen. U bent welkom. Mijn e-mailadres vindt u
hieronder.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten