Ongedifferentieerd androgyn

 Deze column verscheen in de Groenlose Gids van 12-04-'23

De Pam Pam in de jaren 90 bestond uit drie delen. De trap op stond bekend als boven. In de discotheek voor alternatievelingen was het daar het alternatiefst. Sigarettenrook vermengde zich er met de geuren van Zwarte Afghaan, Blonde Maroc en Nederwiet. Daar was ik zelden. Op de dansvloer, het hart van de discotheek, danste je naar hartenlust. En in het stiltecentrum kwam je op adem nadat je ‘ze’ op de dansvloer, al pogoënd, had toegeschreeuwd dat je, fuck you, niet ging doen what they told you. Of je kwam er zelfvertrouwen tanken, of een geknakt ego wegdrinken. Of je ging daar zitten als je enige versiertruc er eentje van de lange adem was: de goede vriend, het luisterend oor. In het stiltecentrum was ik dus veel te vinden. Een lesbische vriendin vertrouwde me daar toe dat ik de meest homofiele heteroseksueel was die ze kende. Dat bedoelde ze als compliment. En, hoewel ik me schaamde voor mijn kennelijke gebrek aan mannelijkheid, uit haar mond voelde het ook als compliment.

Er ging deze week een gendertest rond op sociale media. De test zou uitwijzen in hoeverre eigenschappen die als mannelijk of vrouwelijk te boek staan, met je karakter overeenkomen. Ik bleek nonchalant mannelijk. Ik beschikte over 49 procent mannelijke en 35 procent vrouwelijke eigenschappen. Hoewel ik me met die percentages niet helemaal compleet voelde, was ik niet ontevreden. Als de test mij extreem mannelijk zou vinden, zou het geen beste test zijn. Vooral dat nonchalant sprak me aan, meer nog dan het mannelijke. Omdat ik niet veel zin had me te verdiepen in de wetenschappelijke achtergronden van de test, kon ik dat nonchalante naar eigen goeddunken invullen. Ik dacht bijvoorbeeld altijd dat ik mijn vrouw nodig had om net gekleed te gaan. Nu weet ik dat ik gewoon een nonchalante kledingstijl heb. Veel beter. Bovendien lijdt ik niet aan tot wanhoop drijvend uitstelgedrag. Nee, ik treed mijn verplichtingen gewoon nonchalant tegemoet. Zoals het hoort eigenlijk.

De test vermeldde in de disclaimer dat er geen standpunt werd ingenomen over de vraag of die eigenschappen biologisch of cultureel bepaald zijn. Dat leek me verstandig omdat er in de westerse cultuur inmiddels een vrij diffuus beeld dreigt te ontstaan over wat mannelijke eigenschappen eigenlijk zijn. Want hoe mannelijk is het om in groepsverband een COC te belagen, en een regenboogvlag in de fik te steken? En hoe mannelijk is het om na zo’n incident te roepen dat het natuurlijk allemaal niet goed is, maar wel logisch vanwege de doorgeslagen ‘wokecultuur’?

Een term die overigens niet meer betekent dan de roep om van artikel 1 van de grondwet ook het grondbeginsel van de samenleving te maken. Iedereen is gelijk. Net zo gelijk als echte, witte mannen. Toch is het antiwokesentiment inmiddels aardig gemeengoed geworden omdat het zo’n fijne manier is om als argumenten verpakte onderbuikboeren te laten. Eigenlijk net zoals het voor mannen plotseling totaal geaccepteerd is om tegen abortus te zijn. Terwijl mannen verantwoordelijk zijn voor letterlijk alle ongewenste zwangerschappen - als je met scherp schiet, heb je schuld - willen ze vrouwen met de gevolgen opzadelen.

Mannen zijn bang maar de argumenten om geen stapje opzij te hoeven doen zodat iedereen erbij kan, zijn op. En daar wringt de mannelijke schoen. Je hoeft, fuck you, niet te doen what they tell you. Natuurlijk niet, dat moet je helemaal zelf weten. Maar je kunt ook wat minder gemakzuchtig zijn en beter je best doen. Ik weet niet of dat dan mannelijk is of vrouwelijk. Of misschien is het ongedifferentieerd androgyn. Geen idee wat dat is maar zo kwam mijn vrouw uit de test. Dus moet het wel goed zijn.