Nieuwe tijd

Deze column verscheen in de Groenlose Gids van 28 augustus 2024.

Zoals ieder jaar verwerd bij de eerste binnenkomst in het schoolgebouw de lange vakantie direct tot minuscuul scheurtje in de tijd. Alsof we nooit waren weggeweest. Bij wijze van een ontspannen begin had de schoolleiding bedacht dat het leuk was mij en mijn collega’s een escape room te laten doen. Onder tijdsdruk vage raadsels oplossen voelde een beetje als een economieproefwerk toen ik zelf nog aan de jeugdige kant van het klaslokaal zat. Toch lukte het ons de juiste oplossing te vinden. De prijs: een geopende kluis. Het zou een echte verrassing zijn geweest als we daarin geen snoep maar een symbolische smartphone aantroffen. Helaas. Ook dit jaar geen ‘Thuis of in je kluis’, de enige echte oplossing voor de grootste verslaving van jong en oud. Tijdens de pauzes in de aula en personeelskamer zullen velen dus weer high en uitdrukkingsloos naar hun schermpjes turen en zullen docenten tijdens lessen uiteindelijk het verzet staken tegen de continue pogingen toch stiekem een shot Insta, Snapchat of WhatsApp te nemen.  

Een paar dagen eerder was ik bij een herdenkingsdienst voor de vader van een collega. De vader kende ik niet, de collega des te beter. Ik wilde er, ondanks andere afspraken die avond, graag een uurtje tijd voor maken. Langer zou het toch niet duren. De vader was gestorven in zijn geboorteland en begraven in zijn geboortegrond, aan de andere kant van de wereld. Zijn familie wilde ook in Nederland afscheid nemen. De collega had zijn vader pas leren kennen toen hij volwassen was. Sindsdien hadden ze alle aandacht voor elkaar gehad. Er leek geen oude tijd verloren maar nieuwe tijd gevonden.

De herdenkingsdienst bleek een levensfeest. En om dat feest te vieren werd de tijd genomen. Veel tijd. Naasten vertelden verhalen over zijn verloren en hervonden vrijheid, liefde en geloof. De zaal bulderde van het lachen en pinkte tranen weg. En er was eten. Veel eten. Ongelooflijk lekker eten. De voorganger ging voor zoals in films; luid orerend over Jezus die redde, die ook jou kon redden als je je hart maar openstelde. Ik keek rond. Jonge jongens huilden, ouderen beaamden de oproepen luidkeels. Ik had er geen behoefte aan gered te worden, maar indrukwekkend was het wel. Opgezogen door dit tafereel vergat ik de tijd.

De pauze werd aangekondigd. Ik keek op m’n mobiel. We waren anderhalf uur en drie appjes ‘waar blijf je?’ verder. Ik schrok, haastte me weg en voelde me schuldig dat ik niet de tijd nam dit afscheid tot het eind mee te vieren. Dat hoefde ook niet, verzekerde de zoon me enkele dagen later. Dat moest natuurlijk wel.

Inmiddels dreunt het metronoom van elkaar opvolgende lessen weer genadeloos. Tijdsdruk en de ongelijke strijd om aandacht van de leerling zullen het ritme van de lesdag spoedig gaan bepalen. En er is geen code om dat op te lossen, om die kluis te openen. Geen code om die druk te verminderen, om samen nieuwe tijd te vinden voor elkaar.

Of, nou ja, die is er wel natuurlijk.

En je wordt er niet eens slechter bereikbaar van. Integendeel.